Pierwsza pomoc przedmedyczna polega na udzieleniu osobie będącej w stanie bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia wsparcia na miarę własnych możliwości, umiejętności i wiedzy oraz niezwłocznym zawiadomieniu o tym zdarzeniu służb ratunkowych. Europejskim numerem alarmowym jest 112. Numer ten jest jednolitym numerem alarmowym obowiązującym we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Służy on do powiadamiania w sytuacjach zagrożenia zdrowia, życia lub mienia. Można z niego korzystać zarówno z telefonów komórkowych jak i stacjonarnych, a usługa ta jest bezpłatna.

Ze względu na specyfikę niektórych zgłoszeń oraz przyzwyczajenie i komfort obywateli zachowane zostały również  numery 997, 998 oraz 999. Każdy ma obowiązek udzielić pierwszej pomocy, od naszej reakcji na wypadek zależy życie drugiego człowieka. Pierwsza pomoc przedmedyczna jest prawnie ustosunkowanym obowiązkiem stanowiącym zarazem jedną z zasad moralnych. Określona jest artykułem 162 Kodeksu Karnego § 1 i § 2, w którym mowa, że każda osoba, która zaniecha tego typu czynności, naraża się na karę pozbawienia wolności do 3 lat.
W zakres czynności pierwszej pomocy przedmedycznej wchodzą:

• ocena zaistniałej sytuacji, czyli co i kiedy się wydarzyło;
• zabezpieczenie miejsca zdarzenia, np. ustawienie znaków ostrzegawczych, usunięcie przeszkód w dostępie do ofiary;
• ocena stanu poszkodowanego, w tym podstawowych funkcji życiowych: przytomność, oddech, odniesione urazy;
• wezwanie specjalistycznej pomocy, np. poprzez kontakt z numerem 112 – jednolitym europejskim numerem alarmowym;
• udzielenie pierwszej pomocy przedmedycznej poszkodowanemu w czasie oczekiwania służb ratunkowych.

        Do podstawowych czynności ratujących życie należą:

• Resuscytacja krążeniowo-oddechowa, tzw. reanimacja, która ma na celu przywrócenie transportu tlenu do tkanek. Wykonywana jest wyłącznie po stwierdzeniu braku tętna i oddechu. Resuscytacja przebiega poprzez: zapewnienie drożności dróg oddechowych, czyli odchylenie głowy do tyłu, oczyszczenie jamy ustnej; prowadzenie mechanicznej wentylacji płuc, czyli sztuczne oddychanie, np. metodą usta-usta, czyli wpuszczanie powietrza do ust ofiary przy szczelnie zaciśniętym nosie przez ok. 2 sekundy. Po ruchach klatki piersiowej ocenia się skuteczność metody; prowadzenie pośredniego masażu serca poprzez uciskanie nasadą ręki przy splecionych dłoniach dolnej części mostka bez odrywania ich od klatki piersiowej; stosunek uciśnięć do sztucznych wdechów to 30 do 2. Resuscytację należy kontynuować do czasu przybycia służb ratowniczych lub do wyczerpania fizycznego osoby wykonującej pierwszą pomoc przedmedyczną. W przypadku odzyskania oddechu przez ofiarę należy ułożyć ją w pozycji bocznej ustalonej i sprawdzać oddech.
• Tamowanie krwotoków, które polega na uniesieniu krwawiącej kończyny i założenie opatrunku uciskowego;
• Chłodzenie oparzonego miejsca;
• Podczas ataku padaczki należy asekurować głowę, usunąć przedmioty z jamy ustnej i ułożyć pacjenta w pozycji bocznej ustalonej; nie należy krępować drgawek.

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego współpracuje z jednostkami OSP we wdrażaniu systemu ratownictwa przedlekarskiego w gminach wiejskich. Kasa  m.in. przekazuje zestawy ratownicze ochotniczym jednostkom straży funkcjonującym na terenach wiejskich, których strażacy mają przeszkolenie z zakresu ratownictwa przedmedycznego. Celem tej  współpracy jest  eliminowanie zagrożeń z grupy wypadków przy pracy w gospodarstwach rolnych.
Druhowie OSP przekazują swoją wiedzę i doświadczenie z zakresu zasad udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej rolnikom, sołtysom, młodzieży wiejskiej oraz dzieciom podczas działań prewencyjnych realizowanych wspólnie z jednostkami terenowymi KRUS. Uczestniczą w szkoleniach i prelekcjach z zakresu wiedzy o bhp w gospodarstwie rolnym i w pokazach: udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej, gaszenia pożarów, stosowania ochron osobistych i odzieży roboczej.

Opracowała:
Jadwiga Jadwińska
Starszy Inspektor PT KRUS w Jeleniej Górze
Źródło:  
www.krus.gov.pl
www.pip.gov.pl